21 Ağustos 2008

sinema tarihinin unutulmazları no 3 - un chien andalou





bugün bir kısa film hakkında bir iki bir şey söylemek istiyorum... belki de sinema tarihinde en çok ses getiren kısa film... ispanyol yönetmen salvador dali'nin 1929 tarihli ilk filmi... 'un chien andalou', türkçesi 'endülüs köpeği'...

şimdi filmin altına imzasını atan iki insan var. bunlar hakkında konuşmak istiyorum önce... ilki filmin yönetmeni, aynı zamanda senaristi luis bunuel... sinemada sürrealizmin babası sayılır kendisi. her filmi ayrı bir başyapıt, ayrı bir izlenesidir. ayrıca bu satırların yazarının en sevdiği yönetmenlerdendir. 'altın çağ'
, 'burjuvazinin dayanılmaz çekiciliği', 'belle de jour', 'las hurdes', 'los olvidados' aklıma gelen ilk filmleri...

ikinci kişi ise filmin diğer senaristi salvador dali. resimde sürrealizmin babası... delilik ve dahilik arasında gidip gelen biri. yine bu satırların yazarının en sevdiği ressamlardan...

biraz da filmle ilgili konuşalım. tarihin ilk sürrealist(gerçeküstü) -bunuel'in deyimiyle üstgerçekçi- filmi efendim 'un chien andalou'. bunuel ve dali'nin rüyalarından esinlenerek yaptıkları bir film ve ilk olmasına rağmen aynı zamanda sinemada sürrealizmin uç noktalarındandır. o dönemde resimde sürrealizm yavaş yavaş kabul görmüştü, ama sinemada, geçmişi olmayan yeni yeni kabullenilen bir sanat dalında böyle bir film yapmak tam bir delilik,ki bu deliliği ancak bu iki deli yapabilirdi... hele ki o dönemde yapılan, para kazanmak için yapılan ve eğlencelik olan filmleri düşününce. hele ki bunuel'in bu filmi annesinin iş kurması için verdiği parayla finanse ettiği düşünülürse...

filmle ilgili yapılacak pek bir yorum yok. zaten bunuel bu filmi yaparken çıktıkları yolu şu şekilde tanımlıyor... 'psikolojik, kültürel ve mantıksal hiç bir açıklamaya yer vermeyecek düşünce ve görüntüleri benimsemek, akla aykırı her düşünceye açık olmak...' bu sözden sonra konuşmam abes kaçar...

izleyin mutlaka bu filmi diyorum. şaşıracağınızı garanti ediyorum. aklınızdan asla çıkmayacak görüntüler izleyeceğinizi garanti ediyorum, anlamayacağınızı garanti ediyorum, seveceğinizi garanti ediyorum...

nerden bulabilirim diyorsanız film public domain olduğu için internetten, video paylaşım sitelerinden rahatlıkla bulunabilir. 16 dakikalık bir film zaten. haaa ben bulamadım derseniz size bizzat göndermekten de zevk duyarım efendim...

not: yukarda dinleyebileceğiniz pixies'in debaser şarkısı bu filme yazılmıştır...

2 yorum:

pusarık dedi ki...

İki yıl evvel ilk kez seyrettiğimde hayli etkilendiğim filmlerden biri... Dali'nin kurgusal yeteneğine ve hayal gücüne hayran olmamak imkansız.

getabbaaww dedi ki...

bu filmi ilk izlediğim zamanı hatırlıyorum da kalakalmıştım resmen. ard arda 3 kere izlemiştim. durdurup geri alarak...